ฟอยแขม จากศาลาวัดสู่อาชีพเลี้ยงครอบครัว

พักเรื่องกินเที่ยวสักวัน มาเรียนรู้วีถีไทเลยกันดีกว่าครับ สำหรับวันนี้ Gotoloei จะพาทานมารู้จักกับคุณปู่บุญจันทร์ เกษทองมา
คุณปู่สุดแกร่งอายุมากกว่า 90 ปี (2 ธันวาคม 2471) ผู้ที่ทำไม้กวาดจากแขม ตั้งแต่ยังหนุ่มจนถึงปัจจุบัน Gotoloei เลยถือโอกาสเอาความรู้เรื่อง
ไม้กวาดดอกหญ้า (ฟอยแขม) มาฝากกันครับDSC_0009.jpg

แขม (อังกฤษ: Tall reed, Khagra reed; ชื่อวิทยาศาสตร์: Phragmites karka) เป็นวัชพืชน้ำ จำพวกหญ้า (Poaceae) มีอายุยืนหลายฤดู ชอบขึ้นเป็นกลุ่มใหญ่หนาแน่นตามพื้นที่ชื้นแฉะริมน้ำ มีเหง้าใหญ่แข็งแรง ลำต้นตั้งตรง สูง 2–3 เมตร แผ่นใบหยาบกระด้าง ใบยาวเรียวปลายแหลม ยาว 30–80 เซนติเมตร กว้าง 1–3 เซนติเมตร กาบใบที่หุ้มลำต้นไม่มีขนคลุม ดอกออกเป็นช่อที่ปลายยอด ช่อดอกมีขนาดใหญ่ ยาวประมาณ 50 เซนติเมตร สีน้ำตาล มีขนคล้ายไหมสีขาวอยู่ทั่วไป
และด้วยมีมากนี่เองจึงถูกนำมาใช้เพื่อประโยชน์ของมนุษย์ การทำไม้กวาดจากแขมนั้น ต้องเตรียมแขมโดยการตัดแขมที่พอดีจากต้น มาตากแห้ง แล้วก็ตีเอาเศษดอกแขมออก ง่ายๆคือให้ดอกมันหลนออกให้หมด เวลากวาดจะไม่ไม่หลุดDSC_0011.jpg
คุณปู่บุญจันทร์ เล่าว่าเมื่อก่อนที่หัดทำไม้กว่านั้น ได้หัดทำที่วัด เพื่อใช้ในการทำความสะอาดวัด แล้วจึงนำมาทำเป็นอาชีพเสริม นอกจากการเกษตรและ ค้าขาย
พัฒนาวิธีทำมาตลอดหลาย 10 ปีจนทำให้ได้ความรวดเร็จและเเข็งแรง โดยจะทำแขมเป็นมันเล็กๆ ไม่กวาดหนึ่งด้าม จะใช้ประมาณ 20 มัด และจะใช้ด้ามไม้ไผ่ ที่เผาและดัด เป็นอย่างดีDSC_0030.jpg

จากนั้นค่อยๆเย็บ ให้ติดกัน คุณปู่บอกว่า ถ้าจะให้แน่นต้องใช้เท้าช่วยเพราะอายุ 90 แล้ว (แอดของบอกเลยว่าคุณปู่แหย่ ด้ายเข้ารูเข็มเอง สายตาคนอายุ 90 ดีกว่าสายตาแอดอีก555)DSC_0020.jpg

เมื่อเย็บจนเป็นรูปร่าง หูช้างแล้วก็จะเย็บซ้ำจนแน่น แบบมั่นใจว่าไม่มีหลุดแน่นอน เมื่อก่อนหนึ่งวันได่มากกว่า 50 ก้าน ปัจจุบัน 10 ก้านก้ถือว่าสุดยอดแล้วเพราะ นั่งนานจะเหนื่อง ต้องเดินไปทำอย่างอื่นด้วยDSC_0048.jpg

เย็บเสร็จแล้วก็ใส่ด้าม ตอกตะปูให้สวยงาม ขายในราคาด้ามละ 40 บาท บอกเลยว่าไม่แพงครับเพราะหนา และแน่นมาก ปัจจุบันนี้ผลิตออกมาเรื่อยๆทุกสามเดือนก็จะนำไปบริจาดวัด ถ่าถามว่าทำไมต้องสามเดือน คุณปู่บอกว่ามันสิเหี้ยน นั้นก็คือมันจะเริ่มสั้นลงแล้วนั้นเอง
จากการฝึกทำในวัดมาสูกการทำเพื่ออาชีพ และกลับคือสู่วัดอีดครั้ง ใครไปทางบ้านโนนสว่าง ต.โคกขมิ้น อ.วังสะพุง จ.เลย อย่าลืมแวะไปอุดหนุนคุณปู่ด้วยนะครับ