ประวัติและความเป็นมาของหมู่บ้านห้วย หมายถึง ลำน้ำสายหนึ่งที่มีต้นกำเนิดมาจากบ้านท่าบม ตำบลเขาแก้ว อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย ห้วยแห่งนี้จะไหลผ่านหลายบ้านและสุดท้ายจะไหลผ่าบ้านห้วยหินซาและไหลลงสู่แม่น้ำเลยหินซา หมายถึง ลักษณะของก้อนหินที่ไหลมาตามลำน้ำตลอดสายจะมีก้อนหินก้อนเล็กชาวบ้านมีความเชื่ออย่างหนึ่งว่า หินที่จับจะมีลักษณะชาที่มือตลอดเวลาชาวบ้านอพยพมาจากบ้านห้วยพอด มาอาศัยทำไร่อยู่บริเวณลองนาขามหรือเรียกว่าปากน้ำเลยจำนวน 2-3 ครอบครัวเพราะตั้งใจจะมาทำมาหากิน และได้เดินหาปูปลาตามครองนาขามไปเรื่อยๆ จนได้เจอลำห้วยที่เต็มไปด้วยกุ้งหอยปูปลามากมายและอุดมสมบูรณ์ จึงได้ย้ายครอบครัวจากบ้านเรือนที่อยู่ริมน้ำห้วยหินซา และต่อมาก็มีชาวบ้านอพยพมามากขึ้นจนกลายเป็นหมู่บ้าน ต่อมานายจำปา แก้ววงษา จึงได้ขอให้ทางราชการจัดตั้งเป็นหมู่บ้านและชาวบ้านก็ได้แต่งตั้งนายจำปา แก้ววงษา เป็นผู้ใหญ่บ้านคนแรกสถานที่สำคัญในชุมชน1. วัดโพนสว่าง ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2450 โดยพรอาจารย์มาศ รวมกันสร้างขึ้นตั้งอยู่ทางมทิศเหนือของหมู่บ้าน ต่อมาย้ายตั้งวัดใกล้น้ำในที่ตั้งปัจจุบันการบริหารและการปกครองมีเจ้าอาวาสเท่าที่ทราบนาม คือพระพุทธรูปที่ 1 พระมาศ2. โรงเรียนบ้านน้ำอ้อมห้วยหินซาพรหมมานุสรณ์ เป็นสถานที่ศึกษาที่ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2486 โดยคณะกรรมการของหมู่บ้านทั้ง 3 บ้านคือ ห้วยหินซา น้ำอ้อม พรหมมานุสรณ์ได้ลงความเห็นกันว่า พื้นที่บริเวณดังกล่าวอยู่ใจกลางของสามหมู่บ้านเพื่อให้นักเรียนเดินทางไปเรียนหนังสืออย่างสะดวกจึงได้มติที่ประชุมจัดตั้ง โรงเรียนขึ้น
ข้อมูลจาก ประวัติศาสตร์หมู่บ้านและชุมชนในจังหวัดเลย อำเภอเชียงคาน โดย กศน.อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย โครงการหนังสือสามัญประจำบ้าน สำนักงาน กศน. จังหวัดเลย พ.ศ.2553
แนะนำสถานที่ในหมวดหมู่เดี่ยวกันกับ บ้านห้วยหินซา
แนะนำสถานที่ใกล้เคียงกับ บ้านห้วยหินซา