บ้านดอนสำราญ หมู่ที่ 15 ตำบลทรายขาว ย้ายมาจากหมู่ที่ 7 ได้เดินทางมาจากบ้านนามุ่น นามอย ประเทศลาวหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 ได้เห็นสถานที่บ้านนาวัวเป็นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ติดแม่น้ำเลย ซึ่งมีวัวใหญ่ที่มีกระดิ่งทองคำแขวนคอเสียงก้องกังวานมาอาศัยอยู่ในที่
ประวัติบ้านดอนสำราญ
หมู่ที่ 15ตำบลทรายขาว อำเภอวังสะพุง
จังหวัดเลย
ประวัติความเป็นมาของการตั้งชื่อหมู่บ้าน
บ้านดอนสำราญ หมู่ที่ 15 ตำบลทรายขาว ย้ายมาจากหมู่ที่ 7 ก่อตั้งโดยพี่น้อง 3 คน ประกอบด้วย 1.เหล่าพ่อภา 2.เหล่าพ่อบุญทัย 3.เหล่าพ่อบุ ทั้ง 3 เหล่า ได้เดินทางมาจากบ้านนามุ่น นามอย ประเทศลาวหลังสงครามโลกครั้งที่ 1 ได้เห็นสถานที่บ้านนาวัวเป็นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ติดแม่น้ำเลย ซึ่งมีวัวใหญ่ที่มีกระดิ่งทองคำแขวนคอเสียงก้องกังวานมาอาศัยอยู่ในที่นาแห่งนี้ ซึ่งปัจจุบันเรียกนาหนองวัว จึงได้ตั้งชื่อเป็นบ้านนาวัว ทั้ง 3 ครอบครัวได้มาตั้งบ้านเล็กๆ จำนวน 3 หลัง แต่ละครอบครัวได้มีบุตรหลานติดตามมาด้วย และได้แตกขยายขึ้นมาเรื่อยๆ จนเป็นหมู่บ้านขนาดย่อม แล้วกลายเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่ ปี พ.ศ. 209 ( ก่อนกรุงสุโขทัย ) ได้ก่อตั้งวัดขึ้น โดยมีเจ้าอาวาสคนแรกคือ อาจารย์สีมา บ้านนาวัวเป็นหมู่บ้านที่ใหญ่ จึงเป็นตำบลในสมัยนั้น ปี 2529 บ้านนาวัวได้แยกหมู่บ้าน บ้านดอนสำราญ หมู่ที่ 15 ได้แยกจากบ้านนาวัว หมู่ที่ 7 ตำบลทรายขาว อำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย เมื่อวันที่ 18 เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2531 จำนวน 84 ครัวเรือน ผู้ใหญ่บ้านคนแรกคือ นายสลัด ผาลิผุย และวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 ได้เลือกผู้ใหญ่บ้านคนที่ 2 คือ นายลิตร จุมพล และวันที่ 17 เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2551 ได้เลือกผู้ใหญ่บ้านคนที่ 3 คือ นายประดิษฐ์ คำศรี จนถึงปัจจุบัน
สถานที่สำคัญทางศาสนา
วัดยอดแก้วความหมายของชื่อและประวัติ หลังจากตั้งหมู่บ้านได้ไม่นาน ก็สร้างวัดยอดแก้วขึ้นโดยพรานน้อยได้ชักชวนชาวบ้านสร้าง และได้ใช้ดินที่นาหนองหญ้าปล้องเอามาสร้างพระอุโบสถเพราะเป็นดินเหนียว เมื่อสร้างเสร็จได้สร้างพระประธานขึ้นและได้นำลุกแก้วประดับไว้ที่หน้าอกพระพุทธรูป ต่อมามีปรากฏการณ์ให้ชาวบ้านได้เห็นเป็นดวงแก้วลอยขึ้นที่พระอุโบสถเสมอ จึงได้ลงมติกันให้เรียกชื่อวัดว่า วัดยอดแก้ว
ศิลปหัตถกรรมที่สวยงามหรือมีชื่อเสียงของหมู่บ้าน
- การจักสานด้วยไม้ไผ่ เช่น กระติบข้าว กระด้ง หวด ไซ ฯลฯ
- การทอผ้า เช่น ผ้าห่ม ผ้าขาวม้า ผ้าซิ่น หมอนขิต ฯลฯ
วิสัยทัศน์/( คำขวัญ ) สมัครสมานสามัคคี มีประชาธิปไตย ห่วงใยชาวประชา ก้าวหน้าทางเศรษฐกิจ
อัตลักษณ์ชุมชน
หมู่บ้านดอนสำราญเป็นหมู่บ้านเกษตรกรรม
ผู้ให้ข้อมูลนายประดิษฐ์ คำศรี ผู้ใหญ่บ้าน,นายพรวิชัย อุทธตรี ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน,นางทองหล่อ ผิวมะลิ ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน,นายวิจิตร กลิ่นจันทร์ ส.อบต.